12.06.2023

2023 - YIL UCHUN O‘ZBEKISTON SOLIQ QONUNCHILIGIDAGI MUHIM O'ZGARISHLAR

                          2023-YIL UCHUN O‘ZBEKISTON SOLIQ QONUNCHILIGIDAGI MUHIM O'ZGARISHLAR

QO'SHIMCHA QIYMAT SOLIG'I BO'YICHA

Qo'shilgan qiymat solig'iga o'zgartirish va qo'shimchalar kiritish

O‘zbekiston Respublikasining 2022-yil 30-dekabrdagi PQ-812-son “Soliq va byudjet siyosatining 2023-yilga mo‘ljallangan asosiy yo‘nalishlari qabul qilinganligi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi Qonuni qabul qilindi.  Qonunga muvofiq, Soliq kodeksiga quyidagi o‘zgartirishlar kiritildi:

• 2023-yil 1-yanvardan boshlab soliq stavkasi 15 foizdan 12 foizga tushirildi.
• Qoplanishi lozim boʻlgan qoʻshilgan qiymat soligʻi summasining haqiqiyligi ustidan soliq tekshiruvini oʻtkazish muddati 60 kundan 30 kungacha qisqartiriladi.
• QQS bo'yicha imtiyozlarning ayrim turlari bekor qilinadi:

a) 2023-yil 1-apreldan boshlab:

- budjet mablag‘lari hisobidan mineral-xom ashyo bazasini rivojlantirish va takror ishlab chiqarish bo‘yicha yillik davlat dasturlari doirasida ko‘rsatiladigan geologik xizmatlar;

- pochta markalari, muhrlangan otkritkalar, konvertlarni sotish bo'yicha aylanmalar;

- byudjet mablag'lari hisobidan amalga oshiriladigan ilmiy-tadqiqot va innovatsion ishlarni amalga oshirish bo'yicha aylanmalar.

b) 2023-yil 1-iyuldan boshlab O‘zbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi qo‘riqlash bo‘linmalari xizmatlariga beriladigan imtiyozlar.

• Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining yoki Vazirlar Mahkamasining qarori asosida qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘lovchilari deb e’tirof etilishi mumkin.
• 2023-yil 1-yanvardan boshlab sertifikatning amal qilish muddati to‘xtatilganligi sababli hisobga olinmagan, amalda olingan tovarlar (xizmatlar) bo‘yicha to‘langan (to‘lanishi lozim bo‘lgan) soliq summasi sertifikatning amal qilish muddati uzaytirilgan taqdirda, to‘lovlar bo‘yicha hisob-kitob qilish tartibi joriy etiladi. sertifikat, soliq to'lovchi va uning xaridorlari tomonidan sertifikatning amal qilishi to'xtatilgan davr uchun tuzatilishi (hisoblanishi) kerak.
• Yirik soliq to‘lovchilar bo‘yicha viloyatlararo davlat soliq inspeksiyasida ro‘yxatdan o‘tgan soliq to‘lovchilarga tovarlarni olib kirishda qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘lovi hisobiga byudjetdan qoplanishi lozim bo‘lgan qo‘shilgan qiymat solig‘i summalarini hisobga olish huquqi beriladi.

Qo‘shilgan qiymat solig‘ini hisobga olish soliq va bojxona organlari tomonidan avtomatik tarzda amalga oshiriladi. Buning uchun tashqi iqtisodiy faoliyatda ishtirok etuvchi soliq to‘lovchi bojxona deklaratsiyasini rasmiylashtirishda qoplanishi lozim bo‘lgan summa hisobidan olib kirishda qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘langanligi to‘g‘risida belgi qo‘yishi shart.



DAROMAD SOLIGI UCHUN

Daromad solig'iga o'zgartirish va qo'shimchalar kiritish

O‘zbekiston Respublikasining 2022-yil 30-dekabrdagi PQ-812-son “Soliq va byudjet siyosatining 2023-yilga mo‘ljallangan asosiy yo‘nalishlari qabul qilinganligi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi Qonuni qabul qilindi. . Qonunga muvofiq, Soliq kodeksiga quyidagi o‘zgartirishlar kiritildi:

- 2022-yil 1-noyabrdan boshlab eksport uchun tovarlarni (xizmatlarni) sotishdan olingan foyda, eksport daromadining umumiy daromaddagi ulushidan (ilgari – jami daromadning 15 foizidan ko‘prog‘i) qat’i nazar, 0 foiz miqdoridagi soliq stavkasi bo‘yicha soliqqa tortiladi. ). Shu bilan birga, 2023-yil 1-yanvardan boshlab O‘zbekiston Respublikasida faoliyat yuritayotgan O‘zbekiston Respublikasining norezidentlariga doimiy muassasalar orqali xizmatlar ko‘rsatishdan olingan foydaga 0 foizlik soliq stavkasi qo‘llanilmaydi.

- 2023-yil 1-yanvardan boshlab norezident tomonidan o‘rnatish va (yoki) ishga tushirish bo‘yicha xizmatlar ko‘rsatish va shu kabi boshqa xizmatlar ko‘rsatishni nazarda tutuvchi uskunani sotib olish (sotish) bo‘yicha tashqi savdo shartnomasi bo‘yicha, agar xizmatlar qiymati taqdim etilgani alohida ko'rsatilmagan bo'lsa, norezidentning soliqqa tortiladigan daromadi bunday xizmatlarning bozor qiymatidan kelib chiqqan holda aniqlanadi (ilgari - asbob-uskunalar qiymatining 20 foizi).

- Avans soliq to‘lovlari miqdori to‘g‘risidagi ma’lumotnomani soliq organlariga taqdim etish muddatiga o‘zgartirishlar kiritildi. Xususan, 2023-yil 1-yanvardan boshlab soliq to‘lovchi ushbu ma’lumotnomani joriy chorakda kutilayotgan foyda miqdoridan kelib chiqib, keyingi chorak birinchi oyining 15-kuniga (ilgari 10-kun) muddatda taqdim etish huquqiga ega.

- Quyidagi toifadagi soliq to‘lovchilar uchun daromad solig‘i stavkasini 50 foizga kamaytirish huquqi beriladi:

a) 2022-yil 1-sentabrdan keyin birinchi marta daromad solig‘ini to‘lashga o‘tgan aylanma solig‘i bo‘yicha soliq to‘lovchilarga — soliq to‘lovchi soliq to‘lashga o‘tgan yildan keyingi bir soliq davri mobaynida, agar soliq to‘lovchining daromad solig‘i kamaytirilgan bo‘lsa. soliq stavkasi soliq to'lovchining umumiy daromadi 10 milliard so'mdan oshmagan;

Shu bilan birga, ushbu soliq to‘lovchilar soliq solinadigan bazani o‘zlarining umumiy daromadlarining 25 foizi miqdorida soddalashtirilgan tartibda belgilashga haqli.

Misol. Soliq to'lovchi 2022 yil 1 oktyabrda (ya'ni 2022 yil 1 sentyabrdan keyin) daromad solig'ini to'lashga o'tdi. Bunda soliq to‘lovchi 2023-yilda (1 yil) umumiy daromadi 2023-yilda 10 milliard so‘mdan ortiq bo‘lmagan taqdirda, 7,5 foiz stavkada daromad solig‘ini to‘lash huquqiga ega.

b) joriy soliq davrida jami daromadi 2022-yil 1-sentabrdan keyin birinchi marta 10 milliard so‘mdan oshgan soliq to‘lovchilar - joriy soliq davrida va undan keyingi soliq davrida, agar pasaytirilgan soliq stavkasi qo‘llaniladigan soliq davrlarida bo‘lsa. , jami daromad 100 milliard so‘mdan oshmadi.

Misol. Soliq toʻlovchining 2023-yilning 9 oyidagi umumiy daromadi birinchi marta 10 milliard soʻmdan oshdi. Soliq toʻlovchi 2023-yil uchun 7,5% stavka boʻyicha daromad soligʻini toʻlaydi va 2024-yilda (2 yil) 7,5% pasaytirilgan stavkani qoʻllaydi, agar uning umumiy daromadi 2023 yoki 2024-yillarda 100 milliard dollardan oshmasa.

Yer qaʼridan foydalanganlik uchun soliq va aktsiz soligʻi toʻlovchilarga, shuningdek soliq toʻlovchi tugatilgan va (yoki) sotishdan olingan daromadlarni boʻlish (boʻlish) faktlari aniqlangan taqdirda, pasaytirilgan soliq stavkasi qoʻllanilmaydi. ikki yoki undan ortiq xo‘jalik yurituvchi subyektlar o‘rtasida soliq to‘lovchining tovarlari (xizmatlari) pasaytirilgan soliq stavkalarini qo‘llash uchun.

- 2022-yildan boshlab soliq to‘langanidan keyin doimiy muassasa orqali faoliyat yurituvchi norezidentning ixtiyorida qoladigan sof foyda dividendlar sifatida hisobga olinadi va 10 foizlik soliq stavkasi bo‘yicha soliqqa tortiladi.

Doimiy muassasa orqali faoliyat yurituvchi norezidentga dividendlar ko‘rinishidagi daromadlar bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomasida nazarda tutilgan pasaytirilgan soliq stavkasini qo‘llash huquqiga ega ekanligiga aniqliklar kiritildi. Agar O‘zbekiston Respublikasining dividendlar ko‘rinishidagi daromadlarga soliq solish to‘g‘risidagi xalqaro shartnomasida bir necha pasaytirilgan soliq stavkalari nazarda tutilgan bo‘lsa, ularning eng kichigi qo‘llaniladi.

- Foydali qazilma konlarida olib borilayotgan tozalash ishlari kelgusida amalga oshirilishi hisobga olinib, ular amortizatsiya aktivlarining alohida guruhiga o‘tkaziladi. Mazkur xarajatlar soliq to‘lovchining jami daromadidan amortizatsiya ajratmalari ko‘rinishidagi ushbu amortizatsiya qilinadigan aktiv uchun amortizatsiya stavkasini qo‘llash orqali, lekin yiliga jamlangan xarajatlar summasining 33 foizidan ko‘p bo‘lmagan miqdorda chegirib tashlanishi nazarda tutilgan.



O'zbekiston Respublikasi Soliq kodeksidan ko'chirma


(1-qism) Yer qaʼridan foydalanuvchi tomonidan qazib olishni geologiya-qidiruv, razvedka, foydali qazilmalarni qazib olishga tayyorgarlik ishlari boshlangunga qadar haqiqatda qilgan xarajatlari, shu jumladan baholash, oʻzlashtirish xarajatlari, shuningdek ushbu Kodeksga muvofiq chegirib tashlanadigan boshqa xarajatlar; amortizatsiya qilinadigan aktivlarning alohida guruhini tashkil qiladi.

Shu bilan birga, ushbu Kodeksda nazarda tutilgan hollarda bunday xarajatlar belgilangan normalar doirasidagi xarajatlarga kiritiladi.

(2-qism) Ushbu moddaning birinchi qismida ko'rsatilgan xarajatlar soliq to'lovchining umumiy daromadidan foydali qazilmalarni qazib olish boshlangan paytdan e'tiboran amortizatsiya ajratmalari shaklida ushlab qolinadi.

(3-qism) Yillik amortizatsiya summasi soliq to‘lovchining ixtiyoriga ko‘ra belgilanadigan, lekin ushbu moddada nazarda tutilgan amortizatsiya qilinadigan aktivlar guruhi bo‘yicha jamlangan xarajatlar summasining 15 foizidan ko‘p bo‘lmagan amortizatsiya stavkasini qo‘llash yo‘li bilan hisoblanadi.



Yangi nashr Art. 311 NK

(1-qism) Yer qaʼridan foydalanuvchi tomonidan qazib olishni geologiya-qidiruv, razvedka, foydali qazilmalarni qazib olishga tayyorgarlik ishlari boshlangunga qadar haqiqatda qilgan xarajatlari, shu jumladan baholash, oʻzlashtirish xarajatlari, shuningdek ushbu Kodeksga muvofiq chegirib tashlanadigan boshqa xarajatlar; amortizatsiya qilinadigan aktivlarning alohida guruhini tashkil qiladi. Shu bilan birga, ushbu Kodeksda nazarda tutilgan hollarda bunday xarajatlar belgilangan normalar doirasidagi xarajatlarga kiritiladi.

(2-qism) Konda qazib olish davrida bir xil konda olib borilgan qazib olish xarajatlari loyihaning texnik-iqtisodiy asoslariga muvofiq ruda jismlarining bosqichlari yoki tarkibiy qismlari bo'yicha hajmlarga mutanosib ravishda hisoblangan amortizatsiya qilinadigan aktivlarning alohida guruhini tashkil qiladi. soliq to'lovchining soliq maqsadlarida hisob siyosati.

(3-qism) Ushbu moddaning birinchi va ikkinchi qismlarida ko‘rsatilgan xarajatlar soliq to‘lovchining umumiy daromadidan foydali qazilmalarni qazib olish ishlari boshlangan yoki tuproqni tozalash bo‘yicha operatsiyalar tugagan paytdan boshlab amortizatsiya ajratmalari ko‘rinishida chegirib tashlanadi.

(4-qism) Amortizatsiya ajratmalarining yillik summasi soliq to'lovchining ixtiyoriga ko'ra belgilangan amortizatsiya stavkasini qo'llash yo'li bilan hisoblanadi:

- lekin ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan amortizatsiya qilinadigan aktivlar guruhi uchun to'plangan xarajatlar summasining 15 foizidan ko'p bo'lmagan miqdorda;

- lekin ushbu moddaning ikkinchi qismida nazarda tutilgan amortizatsiya qilinadigan aktivlar guruhi bo'yicha to'plangan xarajatlar summasining 33 foizidan ko'p bo'lmagan miqdorda.


Aylanma SOLIG'I

Qo'shilgan qiymat solig'iga o'zgartirish va qo'shimchalar

- barcha toifadagi soliq to‘lovchilar uchun 4 foiz miqdorida yagona stavka o‘rnatilgan holda aylanma soliq stavkalari unifikatsiya qilindi.

Shu bilan birga, borish qiyin boʻlgan va togʻli hududlarda joylashgan korxonalar uchun 1 foiz, boshqa aholi punktlarida 2 foiz (shu jumladan elektron tijorat) hamda yuz nafar aholiga ega boʻlgan shaharlarda soliqning pasaytirilgan stavkalari saqlanib qoladi. ming kishi yoki undan ko'p - 3 foiz.

– 2023-yildan boshlab QQS to‘lovchilari soliqni qat’iy belgilangan miqdorda to‘lashni ixtiyoriy tanlash huquqiga ega. Shu bilan birga, agar umumiy daromad 500 million so‘mdan oshmasa, yiliga 20 million so‘m, jami daromad 500 million so‘mdan oshsa, 30 million so‘m miqdorida soliq to‘lashni tanlash huquqi beriladi. yiliga.

Belgilangan miqdorda soliq har oyda kalendar oyidan keyingi oyning 15-kunidan kechiktirmay teng ulushlarda to'lanadi.

Ushbu soliqni to'lashga o'tish uchun soliq to'lovchi keyingi oy boshlanishidan kamida 10 kun oldin soliq ro'yxatidan o'tgan joydagi soliq organiga bildirishnoma yuborishi kerak. Ushbu qoida 2023-yil 1-yanvardan kuchga kirishini inobatga olgan holda, birinchi marta qatʼiy belgilangan miqdorda soliq toʻlashga oʻtgan soliq toʻlovchilar 2023-yil 25-yanvardan kechiktirmay soliq organlariga bildirishnoma yuborish huquqiga ega.

Yangi tashkil etilgan soliq to'lovchilar davlat ro'yxatidan o'tkazilganda qat'iy belgilangan miqdorda soliq to'lashni tanlash huquqiga ega.

Belgilangan miqdorda soliq to'lashdan bosh tortish keyingi soliq davrining boshidan boshlab amalga oshiriladi.

Soliq davrida qat'iy belgilangan miqdorda soliq to'lashga o'tishda soliq miqdori qat'iy belgilangan summani 12 ga bo'lish va natijani joriy soliq davri tugaguniga qadar qolgan oylar soniga ko'paytirish yo'li bilan aniqlanadi.


QQS stavkalarini solishtirish