24.08.2022

TADBIRKORLIKLAR UCHUN YANGI IMTIYOZLAR VA AVZALLIKLAR

Prezident Shavkat Mirziyoyev 22-avgust kuni tadbirkorlar bilan ochiq muloqot o‘tkazdi.
Yig‘ilishda Prezidentimiz beshta asosiy yo‘nalishni belgilab berdi va ularning har biri bo‘yicha ko‘plab tashabbuslarni ilgari surdi.
Birinchi yo‘nalishda korxonalarni qo‘llab-quvvatlashga alohida yondashuvlarni joriy etish ularni toifalarga bo‘lish yo‘li belgilanadi.

Xususan, yillik aylanmasi bo'lgan korxonalar:

   1. 1 mlrd. so‘mgacha bo‘lgan mablag‘lar mikrobiznes toifasiga kiritiladi;

   2. 10 milliard so‘mgacha — kichik biznes sub’ektlariga;

   3. 100 milliard so‘mgacha - o‘rta biznes sub’yektlariga.

Mikro tadbirkorlik subyektlari uchun aylanma solig‘ining amaldagi 4 foizdan 25 foizgacha bo‘lgan stavkalari o‘rniga 4 foizlik yagona soliq stavkasi joriy etiladi. Yillik aylanmasi 1 milliard so‘mdan ortiq bo‘lgan va umumiy soliq to‘lash tartibiga o‘tgan korxonalar bir yil davomida daromad solig‘ining yarmini to‘laydi. Shuningdek, u qo‘shilgan qiymat solig‘i stavkasini 12 foizgacha kamaytirishni ma’lum qildi.

Ikkinchi yo‘nalish – qulay moliyalashtirish tizimini yaratish. Kichik biznes loyihalariga 20 trillion so‘m ajratiladi.
Uchinchi yo‘nalishda tuman va shaharlar sharoitlaridan kelib chiqqan holda tadbirkorlikka alohida yondashuvlarni joriy etish masalasi ko‘rib chiqildi. Kelgusi yildan boshlab barcha tuman va shaharlar shartlariga ko‘ra 5 toifaga bo‘linadi. Ular soliqqa tortish, subsidiyalash, kreditlar bo‘yicha foizlarni qoplash, kafolatlar berish va infratuzilmaga ulanishning alohida rejimlarini belgilaydi.

Yer solig‘i summasining 20 baravari miqdoridagi yerlarni xususiylashtirish uchun belgilangan to‘lov miqdori Toshkent shahri va viloyatlar markazlarida 10 baravar, boshqa hududlarda 5 barobar kamaytiriladi.
To'rtinchi yo'nalish tadbirkorlar mulkini himoya qilishga taalluqlidir. Ta`kidlanishicha, yer uchastkalari va mol-mulk berish to'g'risidagi qarorlarni bekor qilish, shuningdek, mulkni olib qo'yish masalasini tergov jarayonida faqat sud ko'rib chiqishi mumkin.

Tadbirkorlarning sudga murojaat qilish imkoniyati ham kengaytiriladi. Xususan, maʼmuriy sudlarga murojaat qilishda davlat boji stavkasi ikki barobarga pasaytiriladi. Tadbirkorlarning soliq organlari qarori ustidan sudga shikoyat qilish muddati joriy 1 oydan 3 yilgacha uzaytiriladi.
Beshinchi yo‘nalishda tadbirkorlar faoliyatini nazorat qilish va ularni javobgarlikka tortish masalalari muhokama qilindi.
Tadbirkorlarga nisbatan yangi turdagi javobgarlik va jarimalarni joriy etishga 3 yil muddatga moratoriy e’lon qilinadi.

Prezident barcha turdagi tekshirishlar biznes-ombudsman bilan kelishib olinishi, jarima miqdori tadbirkor to‘lagan soliq miqdoridan oshmasligi kerakligini ta’kidladi. Umuman olganda, salkam 30 yildan buyon savdo sohasida mehnat qilayotgan tadbirkorlarni qiynayotgan muammoga endi barham beriladi – ya’ni savdo qoidalarini buzganlik uchun jinoiy javobgarlik butunlay bekor qilinadi.
Savdo-sanoat palatasi faoliyatini takomillashtirish zarurligi ta’kidlandi. Uning vazifalari va vakolatlari kengaytiriladi. Xususan, hukumatga majburiy masalalar kiritish, tadbirkorlar manfaatlarini ko‘zlab Oliy sudga da’vo arizalari bilan chiqish huquqi berildi. Savdo-sanoat palatasi hukumatga bo‘ysunishdan butunlay chiqarib tashlanadi va tadbirkorlar manfaatlarining mustaqil himoyachisiga aylanadi.
Ochiq muloqotda bildirilgan barcha takliflarni hayotga tatbiq etish uchun Prezident huzurida Tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha Jamoatchilik kengashini shakllantirish topshirildi.